Woensdag 5 oktober, de avond voor ons vertrek naar de VS. Eén voor één stromen de Academici het kantoor binnen voor onze laatste meeting. Sommigen al bepakt en bezakt, klaar voor vertrek, anderen moeten die avond hun koffer nog inpakken. Na een korte rondvraag blijkt iedereen er heel veel zin in te hebben, maar het toch ook wel heel spannend te vinden.: Er staat ons een hele bijzondere reis te wachten en hoewel we de reader met schema inmiddels hebben ontvangen, blijft het moeilijk om ons voor te stellen hoe het zal zijn. Van de spanning ga je je zorgen maken over je kleding (“Heb ik wel de goede schoenen? Kan ik mijn gympen wel even wisselen voor hakken voordat we een afspraak binnen gaan?”), je ESTA (“Ik heb alleen een uitdraai van dat bevestigingsscherm, dat klopt toch?!”) en of je niet toch iets vergeten bent.
Nadat iedereen gerust gesteld is, overheerst vooral excitement: morgen om deze tijd zijn we in de VS! Om ons vast voor te bereiden op de reis werden we gepresenteerd met een stoomcursus Amerikaanse politiek door Steven McCawley en Greg XXX van het Amerikaanse consulaat. Steven (California) en Greg (Alabama), leggen ons in rap tempo het Amerikaanse verkiezingssysteem uit. Voor mij als sociaal psycholoog zonder politieke achtergrond een boel nieuwe informatie, waaronder enkele opmerkelijke feiten.
Zo heb ik geleerd dat in Amerika behoorlijk veel onderwerpen democratisch worden bepaald. Waar wij in Nederland een paar mensen aanwijzen om de beslissingen te maken – een sporadisch referendum daargelaten - beslissen Amerikanen graag over alles mee. Zo kunnen zij op verkiezingsdag niet alleen een stem uitbrengen op een presidentskandidaat naar keuze, maar ook stemmen op het wel of niet verplichten van condoomgebruik in pornofilms. Ook een kwestie van nationaal belang natuurlijk.
Daarnaast worden de verkiezingen niet nationaal geregeld maar door de staten zelf. Gebaseerd op het aantal inwoners krijgt elke staat een aantal kiesmannen, die de uiteindelijke stem op de presidentskandidaat van hun kleur uitbrengen. Een systeem dat behoorlijk is gebaseerd op vertrouwen: In theorie zou het kunnen dat een Democratische kiesman zijn uiteindelijke stem toch uitbrengt op een Republikeinse kandidaat, maar McCawley verzekert ons dat dit eigenlijk nooit voorkomt. Ik vind het toch wel behoorlijk riskant.
Aan de hand van het overwegend aantal stemmen wordt een staat (met al zijn kiesmannen) geheel gewonnen door de Republikeinse of Democratische kandidaat. Een winner takes all-principle, wat best lullig kan uitpakken als je net één stem te weinig hebt gekregen. Zo zie je maar dat één stem wel degelijk het verschil maakt.
Voor wie ooit nog de ambitie had om zich te kwalificeren als presidentskandidaat, zijn er drie dingen waar je rekening mee moet houden. Een presidentskandidaat moet minstens 35 jaar oud zijn, geboren zijn in de VS en minstens 14 jaar in de VS hebben gewoond. Vanwaar die 14 jaar? Dat weten de Amerikanen zelf eigenlijk ook niet, maar dat is nou eenmaal zo vastgelegd in de grondwet. McCawley legt uit dat deze regel teruggaat naar de beginjaren van de VS, toen er nog veel immigratie vanuit de UK plaatsvond. Met deze regel konden de Amerikanen voorkomen dat een immigrant de macht zou grijpen in hun land. Een Brit aan de macht in hun land is de Amerikaanse eer natuurlijk te na.
Voordat we dan echt onze koffer in mogen pakken krijgen we nog een kort lesje ‘Amerikaanse omgangsvormen’. We willen natuurlijk goed overkomen, en onze directe Nederlandse communicatiestijl wil nog wel eens voor wat verbazing zorgen aan de andere kant van de oceaan. Na alle do’s en dont’ts te hebben gehad is het tijd om op huis aan te gaan. De laatste mensen pakken hun koffers en de anderen doen een final check (heb ik wel echt mijn paspoort bij me?!). Die avond gaat iedereen vroeg naar bed om nog één laatste lange nacht te maken, want veel slaap zullen we niet krijgen volgende week.
America, BKB 17 is ready. Tot morgen!