Wie vandaag de dag de krant openslaat, ziet dat Europa het moeilijk heeft. We zijn net hersteld van een grote economische crisis, we hebben te maken met een vluchtelingencrisis en één van de belangrijkste landen in de EU, het Verenigd Koninkrijk, dreigt de EU te verlaten. Hoewel het Europees parlement - op het parlement van India na - het grootste electoraat ter wereld vertegenwoordigt, is er nog maar weinig vertrouwen in het democratische gehalte van de EU.
Ook aan de overkant van de oceaan, in de Verenigde Staten, is dezelfde ontwikkeling gaande. Sterker nog: daar wantrouwt men de gevestigde politieke orde zo sterk dat men nu Donald Trump als President dreigt te kiezen. In onze westerse samenleving vol democratische idealen, missen we iets essentieels, namelijk solidariteit. Democratie zonder solidariteit is als koffie zonder koekje en als bier zonder bitterballen: los van elkaar wel oke, maar de combinatie is perfect. In een democratie geldt dat de meerderheid beslist. Maar om een meerderheid te vormen, heb je solidariteit nodig: waarom zou je je anders inzetten voor een gemeenschappelijk politiek doel en hoe kom je aan een meerderheid als je toch alleen maar aan jezelf denkt? Een antwoord op deze vraag, anders dan solidariteit, is eigenbelang. Mensen kunnen zich verenigen omdat ze denken dat ze dan hun eigen belang het beste denken te dienen. Maar als eigenbelang doorslaat, wordt de democratie een oligarchie. Het recht van de meerderheid geldt dan niet meer, maar het recht van de sterkste des te meer. In een democratie is het dus belangrijk dat mensen zich verbonden voelen met elkaar. De minister met de schoonmakers van zijn ministerie, de zakenman met de au-pair van zijn kinderen en de schooldirecteur met de jongeren op zijn school. Want waar solidariteit ontbreekt, eindigt democratie.